Asbest, silika, cıva ve kurşun, Şubat ayında Türkiye’de 50.000’den fazla insanın vefatına neden olan Aka zelzeleler sonucunda açığa çıkan binlerce toksin ortasında yer alıyor. Etraf sıhhati uzmanlarına nazaran yıkılan binalardan yayılan devasa toz bulutlarının zehirleri ırmaklara, bitkilere, akciğerlere ve organlara taşınıyor ve istikbal yıllarda Önemli sıhhat problemlerine yol açma riski taşıyor. 1999 zelzelesinden 10 kat daha Çok moloz
Depremin geride bıraktığı enkazın hacmi, öbür Aka felaketlerle karşılaştırıldığında bile muazzam bir boyutta. Birleşmiş Milletler felaketin 1999‘daki Gölcük sarsıntısından en az 10 kat daha Çok moloz ürettiğini varsayım ediyor.
Çok sayıda rapor gösteriyor ki kimi bölgelerde beşerler yıkıntı dağlarını temizlemek için koşuşturdu ve binaların içindekileri yüzeysel boşalttı. Uzmanlar, toksik kirlenmeden kaynaklanan ‘ikincil bir felaketin’ sarsıntılardan bile daha şiddetli olabileceğini söylüyor. Türkiye Asbest Söküm Uzmanları Derneği Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, yaptığı açıklamada “İyimser bir varsayımla 3 milyon insanın hasta olacağını söyleyebilirim” dedi.
Toksinler insanları hasta edebilir
BM Besin ve tarım Örgütü‘ne nazaran, 1,7 milyon nüfuslu ve Bereketli Hilal olarak bilinen bölgenin bir kesimi olan Hatay, ziraî üretim ve Besin sanayisi için kritik kıymete sahip ve Biricik başına Türkiye’nin ziraî Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının (GSYH) yüzde 14,5’ini oluşturuyor. Öte yandan 2 Mayıs bilgilerine nazaran enkazın yüzde 70’inden fazlası taşınmış ve vilayetteki yaklaşık 500 ilçeden 82’sinde faal çalışma sürüyor.
Türk Tabipler Birliği heyetinin lideri Ali Kanatlı, “Solunum yolu hastalıkları, göz hastalıkları, astım atakları, alerjik tepkiler ve akciğer hastalıkları artacak. Önümüzdeki yıllarda bu sıkıntılarla karşı karşıya kalacağız.” sözlerini kullandı.
Depremin maliyeti
Türkiye’ye nazaran bölgedeki sarsıntıların maliyeti 103 milyar dolardan fazla, yani Türkiye’nin 2021 GSYH’sinin sekizde biri. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un Mart ayında yaptığı açıklamaya nazaran, etkilenen bölgelerde 300.000’den Çok yapı yıkıldı, yıkılması gerekti yahut orta derecede hasar gördü.
Yıkılan binalarla Manhattan adasının yaklaşık yedi sert yapı inşa edilebilir
Çabucak üstteki görselde her bir blok bir binayı temsil ediyor. Şayet bu 300.000 yapı bir ortaya getirilseydi buna emsal bir şey olacaktı. 
Bu, New York’taki Manhattan adasının yaklaşık yedi sert kadar bina demek. BM Kalkınma Programı (UNDP), yıkım sonucu ortaya çıkan moloz hacminin 100 milyon metreküpü aşacağını, bunun da 2010 yılında Haiti’yi vuran Aka zelzelenin bıraktığı hacmin yaklaşık 10 sert olduğunu söylüyor. Şayet molozların tamamı üst üste yığılırsa, her biri Mısır, Giza’daki Büyük Piramit büyüklüğünde 38 devasa yığına muadil oluyor.
Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpinar‘ın tweetlerine nazaran aşağıdaki fotoğraf moloz depolama alanlarının nasıl yönetilmesi gerektiğini gösteriyor. Birpınar, depolama alanlarının inançlı bir halde yönetildiğini ve gelen atıkların bir envantere kaydedildiğini söyledi. Alanların yerleri ulaşım kolaylığına nazaran seçildi lakin sulak alanlara yahut muhafaza altındaki bölgelere, tarıma ve yerleşim alanlarına uzaklık üzere ekolojik faktörler de göz önünde bulunduruldu. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı eski Müsteşarı Profesör Mustafa Öztürk, atıkların Müsait formda kullanıldığında tekrar hammaddeye dönüştürülerek değerli bir Eser haline getirilebileceğini söyledi.
Öztürk ve başkaları, Antakya’dan çıkarılan molozların birçoklarının yakındaki süreksiz çöplüklerde depolandığını ve bunun da kirlenme telaşlarını artırdığını söyledi. Bu zehirli toksinler nereden kaynaklanıyor?
Tehlikeli unsurlar, boyadan borulara kadar bir binanın birçok alanında bulunabilir. İşte bunlardan başlıcaları ve potansiyel olarak bulunabilecekleri yerlere ait örnekler: Floresanlarda bulunan cıva, inşaat gereçlerinde ve Bina hususlarında bulunan silika ve asbest, birçok mesken eşyasında bulunan kurşun. 
ABD merkezli Asbest Hastalığı Farkındalık Örgütü’nün kurucularından Linda Reinstein’a nazaran, yıkıntı ortasında ne kadar zehirli husus olduğunu belirlemek imkansız bir görev olabilir. Asbest nedenli hastalıkların açığa çıkması ise 10 ila 50 Yıl arası bir Vakit alıyor. Hasebiyle yerleşim yerlerin dökülen molozlar Etraf halkta sıhhat problemlerine neden olabilir. Birebir formda enkazın kaldırılmasından Mesul olan çalışanların da Gerekli tedbirleri alması yahut almaları sağlanmalı. 
Yorum Yok